De nieuwe expositie Tussen Grenzen en een bijeenkomst met VluchtelingenWerk vormden afgelopen dinsdag de ingrediënten van het bezoek van een groep Vrienden aan het museum.
Tussen Grenzen bestaat uit twee delen: in het eerste is het werk te zien van mode- en sieradenontwerpers die leven en werken tussen twee werelden. In het tweede gedeelte delen (inter)nationale kunstenaars en Arnhemmers hun persoonlijke ervaringen met grenzen en immigratie.
Centraal thema: hoe moeilijk of makkelijk het verplaatsen gaat, wordt vaak bepaald door je paspoort. Waar ben je welkom en waar niet? En voel je je thuis als je in een ander land bent?
Twee museumdocenten lieten de uitgebreide collectie zien en gaven extra informatie over de verschillende werken. Het is boeiend om te zien hoe creatieven een concreet en actueel thema op compleet verschillende en vaak verrassende manieren vormgeven, zowel in mode en sieraden als in autonoom werk. Met de enthousiaste uitleg van de docenten werd het een leerzame en boeiende rondleiding. Het uur dat ervoor gereserveerd was bleek maar net genoeg.
Aangrijpend
Na de rondleiding volgde Bekend maakt bemind, een ontmoetingsproject dat is georganiseerd door stichting VluchtelingenWerk. Als test kregen we een aantal meerkeuzevragen over asielbeleid- en procedures. Zo blijkt dat de meeste vluchtelingen in eigen land blijven of naar een buurland gaan. Maar een klein deel eindigt uiteindelijk in Europa. De werkelijkheid wijkt dus behoorlijk af van het beeld dat velen hierover hebben.
Even indrukwekkend als aangrijpend was het verhaal van Lilav Mesto. Zij vluchtte met broer en moeder vanuit Syrië naar Nederland. Lilav groeide op in Aleppo en woonde met haar familie in het door het regime gecontroleerde deel van de stad. Toen haar moeder in het ziekenhuis lag vanwege een oogoperatie zag ze de eerste verschrikkelijke oorlogsbeelden op televisie. Beelden uit het andere deel van de stad dat in handen was van de oppositie. Ze besloten te vertrekken en verkochten hun olijfboomgaard en spullen om aan geld te komen. In bergachtig gebied gingen ze ’s nachts de Turkse grens over in de hoop niet te worden gesnapt . Daarbij kregen ze hulp van een mensensmokkelaar. Lilav weet dat mensensmokkelaars ‘slecht’ zijn, maar: “Zonder die smokkelaars en zonder geld red je het gewoon niet. Je hebt het hard nodig.”
Na een aantal omzwervingen eindigde ze in de buurt van Izmir, maar daar voelde ze zich niet thuis. Het was 2016 en Syriërs waren visumplichtig voor Turkije. Papieren hadden ze niet. Pas bij een tweede poging lukte het om de grens met Griekenland over te steken. Na veel omzwervingen (zelfs een periode met Italiaanse papieren, maar dat gaf alleen maar problemen) eindigde ze – inmiddels getrouwd – met haar moeder op het vliegveld van Zakynthos. Daar werden ze geweigerd. Toen ze, apart van elkaar, op het vliegveld van Thessaloniki aankwamen lukte het haar moeder op een vlucht naar Nederland te belanden. Dat lukte Lilav pas vanaf Rhodos. Ze kwamen terecht op het AZC in Ter Apel. Lilav: “Dat was geen fijne ervaring. De vreemdelingenpolitie controleert alles en ze houden je constant in de gaten.”
Uiteindelijk krijgen Lilav en haar man de vluchtelingenstatus en belanden ze in het in hun ogen gastvrije Nijmegen. Ze heeft er inmiddels een leven opgebouwd en werkt nu bij Yoin, een organisatie die jonge vluchtelingen begeleidt bij opvang, wonen en opgroeien. Wat haar echt gelukkig maakt: ze kan anderen helpen met haar eigen ervaringen. Omdat zij weet wat vluchtelingen doormaken.
Er volgt nog een tweede bijeenkomst, speciaal voor de Vrienden, op 8 september. Opgeven kan nog via vvma.lezingen@museumarnhem.nl
Wilt u zo vriendelijk zijn om mij info te sturen over het lidmaatschap van
Vrienden museumarnhem?