
De eerstvolgende Vriendenexcursie gaat op 13 maart naar Zwolle. In museum De Fundatie is daar onder meer de tentoonstelling Marianne von Werefkin – Pionier van het expressionisme te zien. Details over deze excursie volgen binnenkort, maar hier alvast wat informatie over deze ‘Russische Rembrandt’.
Marianne von Werefkin (1860 … 1938) werd op twintigjarige leeftijd al de Russische Rembrandt genoemd. Ze speelde aan het begin van de 20ste eeuw een cruciale rol in de ontwikkeling van het expressionisme in Duitsland. En ze maakte deel uit van het kunstenaarsnetwerk Der Blaue Reiter. Toch is ze veel minder bekend dan kunstenaars Wassily Kandinsky, Franz Marc en haar langjarige partner Alexej von Jawlensky. Het kleurrijke werk van Von Werefkin is voor het eerst in Nederland in een overzichtstentoonstelling te zien, samen met een aantal werken van haar tijdgenoten.
Opnieuw uitvinden
Marianne von Werefkin kreeg als telg van een welgesteld gezin in Rusland alle kansen om haar artistieke talenten al vroeg te ontwikkelen. Zo kreeg ze onder meer les van de wereldberoemde kunstenaar Ilja Repin. Nadat ze in 1896 samen met haar partner en schilder Alexej von Jawlensky naar München verhuisde, stopte ze zelf bijna tien jaar met schilderen, enerzijds om hem te ondersteunen, anderzijds ook om haar eigen kunst verder te ontwikkelen. Om niet te blijven hangen in het realisme moest ze zichzelf opnieuw uitvinden.
In 1907 was ze de eerste van een groep bevriende kunstenaars, onder wie Gabriele Münter, Alexej von Jawlensky, Wassily Kandinsky en Franz Marc, die expressionistisch begon te schilderen – met intense kleuren en geabstraheerde, platte vormen. Tijdens twee zomers in 1908-09 in het Duitse Murnau am Staffelsee bracht zij Jawlensky, Kandinsky en Münter dichter bij deze nieuwe manier van schilderen, waarbij het afbeelden van emoties en gevoelens voorop stond. Een richting die later wereldwijde faam kreeg als het expressionisme.